خاستگاه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت کجاست؟

حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، عضو اندیشکده فرهنگ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، یادداشتی با عنوان «جایگاه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» در اختیار ایکنا قرار داده که در ادامه می‌خوانید:

 

طراحی، تولید و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، جهشی در مسیر تعالی ایران اسلامی است. الگوی اسلامی‌‌ایرانی پیشرفت سندی است كه بر اساس مبانی و ارزش‌های اسلام ناب محمدی(ص) در راستای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و با ملاحظه ظرفیت‌های عظیم فكری، انسانی، طبیعی، جغرافیایی و تاریخی ملت و كشور ایران و تحولات آینده جهان و بهره‌برداری از تجربه‌های موفق ملی و جهانی، نقشه راه پیشرفت همه جانبه ایران اسلامی را در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ترسیم خواهد کرد و بایستگی‌های آن را به گونه‌ای جامع، یكپارچه، متناسب، به هم پیوسته و هم‌افزا تعیین می‌کند و به‌ مثابه برترین سند فكری- حقوقی جمهوری اسلامی ایران، جهت‌ دهنده همه اسناد كلان و طراحی‌ها و برنامه‌های بلندمدت نظام و ارائه‌ دهنده الگوی تعالی جوامع اسلامی و غیراسلامی و الهام‌بخش حركت همه جانبه مردم، نخبگان و مسئولان برای دستیابی كشور به جایگاه شایسته خود و بازآفرینی تمدن نوین اسلامی در مسیر تحقق حكومت جهانی و عادلانه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه می‌باشد.

 

در این تعریف، جنس خروجی و محصول تلاش‌های پژوهشی و مطالعاتی مشخص شده است. آنچه به عنوان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، باید تولید و تدوین شود؛ در نهایت یك سند است. ولی این سند، اولاً تنها دارای ارزش و جنبه قانونی نیست بلكه دارای ارزش و جایگاه فكری نیز هست و ثانیاً برترین سند فرادستی نظام تلقی می‌شود.

 

در آغاز و انجام این تعریف، خاستگاه و غایت این سند به وضوح بیان شده است: خاستگاه و مبدأ فكری و نظری این سند مبانی و ارزش‌های اسلام ناب محمدی(ص) است كه از منابع دینی استخراج می‌شود و مؤلفه‌ها و شاخص‌های پیشرفت را در لایه‌های مختلف تبیین می‌كند و دلالت‌های راهنما و راهگشا برای الگو را در همه مراحل تحلیل و پژوهش، طراحی و معماری، اجرا و تحقق و نیز ارزیابی و داوری ارائه می‌دهد و غایت این سند نیز اولاً دستیابی كشور به جایگاه و شأن شایسته خود در سطح منطقه و جهان و ثانیاً بازآفرینی تمدن نوین اسلامی است.

 

 این سند، براساس مبانی و ارزش‌های اسلام ناب محمدی(ص) و با ملاحظه:

 

الف) ظرفیت‌های عظیم فكری، انسانی، طبیعی، سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی،‌ تاریخی، فرهنگی و ... ملت و كشور ایران و توانمندی‌های كشف یا بهره‌برداری نشده بالفعل و نیز ظرفیت‌های بالقوه‌ای كه در مسیر اجرای سند به فعلیت می‌رسد و نیز توانمندی‌هایی كه در مسیر اجرای سند، ایجاد خواهد شد.

 

ب) تحولات آینده جهان هم در سطح منطقه‌ای و هم در سطح بین‌المللی و رصد روند این تحولات و آینده‌نگری و آینده‌نگاری.

 

ج) بهره‌برداری از تجارب موفق ملی در زمینه تولید و تدوین اسناد فرادستی و كلان و نیز تجربه‌های موفق جهان، تولید و تدوین خواهد شد. 

 

این سند، نقشه راه پیشرفت همه جانبه ایران اسلامی است. بنابراین به اقتضای نقشه بودن باید به گونه‌ای یكپارچه و منسجم بتواند به طور شفاف نسبت‌ها و ارتباطات درونی و بیرونی مؤلفه‌ها و بخش‌های مختلف مؤثر در پیشرفت را نشان دهد و با ترسیم بایستگی‌ها و تعیین رسالت هر یك از عوامل مؤثر بر پیشرفت، با هم‌افزایی و تعامل این عوامل، مسیر را روشن كند.

 

كاركردهای این سند نیز در این تعریف بیان شده است. نخستین كاركرد این سند، هدایت و جهت‌بخشی و تعیین تكلیف محتوایی و راهبردی برای همه اسناد كلان، طرح‌ها و برنامه‌های بلندمدت نظام است.

 

علاوه بر این، حسب جایگاه الگودهی انقلاب و نظام اسلامی، این سند برای تعالی و پیشرفت همه جانبه سایر جوامع اسلامی هم می‌تواند ارائه الگو کند و حتی برای جوامع غیراسلامی، در برابر نظام فكری ناكارآمد و گمراه ‌كننده حاكم بر انسان‌ها، نظام فكری و الگوی جدید و راهگشایی را پیشنهاد دهد. 

 

بنابراین كاربرد این سند منحصر به مرزهای جغرافیایی ایران یا مرزهای اعتقادی جهان اسلام نیست. كاركرد مهم دیگری كه در این تعریف بیان شده است، الهام‌بخشی این سند است كه هم برای مردم و هم برای مسئولان نظام، موجب ارتقای انگیزه كار و تلاش و روحیه امید و همدلی در مسیر پیشرفت خواهد بود.

 

و در پایان باید تأكید كرد كه این سند، پس از چهار دهه تجربه مدیریتی و فكری، محصول اندیشه و خلاقیت متفكران ایران اسلامی و انقلابی در پرتو مبانی و ارزش‌های اسلامی، در راستای احیاء و تحقق اسلام ناب محمدی(ص) و در سایه اندیشه دورنگر رهبری، در صدد ارائه طرحی نو در راستای آماده‌سازی زمینه‌های ظهور حجت الهی خواهد بود.